سطح نمایان زمینی که با افق زاویه دارد ، شیب غیر مفید نامیده میشود. چنانچه سطح زمین افقی نباشد ، همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است ، نیروی جاذبه تمایل دارد که خاک را به پایین شیب حرکت دهد. اگر نیروی جاذبه به قدر کافی بزرگ باشد ، شیروانی خاکی گسیخته میشود , یعنی توده خاک موجود در ناحیه abcdea به پایین میلغزد.
نیروی رانش بر مقاومت ناشی از مقاومت برشی خاک در امتداد سطح گسیختگی غلبه میکند.
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/1-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
مهندسان عمران اغلب باید محاسباتی را برای کنترل ایمنی شیروانیهای خاکی طبیعی , شیب گودها و خاکریزهای متراکم انجام دهند. این کنترل مستلزم تعیین تنش برشی ایجاد شده در امتداد محتملترین سطح گسیختگی و مقایسه آن با مقاومت برشی خاک است. این روند را تحلیل پایداری شیروانی مینامند.محتملترین سطح گسیختگی آن سطح بحرانی است که حداقل ضریب ایمنی را دارد.
انجام تحلیل پایداری شیروانی دشوار است. ارزیابی پارامترهایی مانند چینهبندی خاک و پارامترهای مقاومت برشی در جای خاک ممکن است کار دشواری باشد. تراوش آب از شیروانی و انتخاب سطح بالقوه لغزش مساله را پیجیدهتر میکند.
وظیفه مهندس مسئول تحلیل پایداری شیروانی تعیین ضریب ایمنی است. معمولا ضریب ایمنی به صورت زیر تعریف می شود:
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/2-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
زمانی که Fs برابر با یک است ، شیروانی در آستانه گسیختگی است.معمولا ضریب ایمنی 1/5 نسبت به مقاومت برای طراحی شیروانی پایدار قابل قبول است.
به طور کلی گسیختگی شیروانی محدود در یکی از حالتهای زیر روی می دهد:
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/3-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
این محصول حاوی فایلPDF پایداری شیروانیهای خاکی در 60 صفحه و برنامه تحت اکسل محاسبه ضریب ایمنی برای گسیختگی های زیر است:
1) گسیختگی شیب نامحدود
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/4-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
2) گسیختگی بلوک شیب نامحدود
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/5-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
3) گسیختگی عمیق با سر ترانشه افقی
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/6-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
4) گسیختگی عمیق با سر ترانشه زاویه دار
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/7-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
5) گسیختگی دامنه
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/8-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
6) گسیختگی شیب محدود
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/9-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)
7) گسیختگی صفحه ای
![تحلیل پایداری شیروانی های خاکی](/management/Uploads/userfiles/images/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%20%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C/10-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C.jpg)